Chodzi mi po głowie wiersz Nordahla Griega z 1936. Kiedy opowiadałam teściom historię fortu i egzekucji 42 członków antyhitlerowskiego podziemia – myślałam o tych słowach. Nie umiełam ich ad hoc przetłumaczyć, więc nie chciałam kombinować i próbować opowiedzieć. Ale zachęcam do posłuchania (są piękniejsze wykonania -np. Sissel Kyrkjebø- ale poniższe zawiera pełny tekst). Wiersz nazywa się Do młodzieży, często tytułowany jest incipitem – otoczeni przez wrogów. Muzyki doczekał się w 1952 roku.
Kringsatt av fiender, gå inn i din tid!
Under en blodig storm – vi deg til strid!
Kanskje du spør i angst, udekket, åpen:
hva skal jeg kjempe med, hva er mitt våpen?
Her er ditt vern mot vold, her er ditt sverd:
troen på livet vårt, menneskets verd.
For all vår fremtids skyld, søk det og dyrk det,
dø om du må – men: øk det og styrk det!
Stilt går granatenes glidende bånd.
Stans deres drift mot død, stans dem med ånd!
Krig er forakt for liv. Fred er å skape.
Kast dine krefter inn: døden skal tape!
Elsk – og berik med drøm – alt stort som var!
Gå mot det ukjente, fravrist det svar.
Ubygde kraftverker, ukjente stjerner –
skap dem, med skånet livs dristige hjerner!
Edelt er mennesket, jorden er rik!
Finnes her nød og sult, skyldes det svik.
Knus det! I livets navn skal urett falle.
Solskinn og brød og ånd eies av alle.
Da synker våpnene maktesløs ned!
Skaper vi menneskeverd, skaper vi fred.
Den som med høyre arm bærer en byrde,
dyr og umistelig, kan ikke myrde.
Dette er løftet vårt fra bror til bror:
vi vil bli gode mot menskenes jord.
Vi vil ta vare på skjønnheten, varmen –
som om vi bar et barn varsomt på armen!
Kiedy myślę o czasie II wojny światowej tutaj, w Norwegii to z jednej strony – tak, Norwegia miała swojego Quislinga, miała więc ten czas okupacji spokojny(w porównaniu z krajami, które walczyły, choćby krótko, ale uparcie przeciw nazistowskim Niemcom). Miała też króla, którego emigracja była jedynym logicznym wyjściem – w hitlerowskim porządku świata nie było miejsca na królów. I dzięki tej ucieczce można było, gdy już Niemcy przegrali, stwierdzić – Norwegia nigdy się nie poddała.
Nie wiem, jak Norwegia, ale ci, którzy się nie poddali – ich podziwiam. Bo walczyli w walce w której nawet ich rząd, rząd norweski, złożony z polityków, którzy wcześniej byli wybierani przez lud – był jednak po drugiej stronie.
